فصل سوم
اعاده دادرسی مبحث اول
جهات اعاده دادرسی
ماده 426
نسبت به احکامی که قطعیت یافته ممکن است به جهات ذیل درخواست اعاده دادرسی شود : - 1 موضوع حکم، مورد ادعاي خواهان نبوده باشد . - 2 حکم بهمیزان بیشتر از خواسته صادر شده باشد . - 3 وجود تضاد در مفاد یک حکم که ناشی از استناد به اصول یا به مواد متضاد باشد . - 4 حکم صادره با حکم دیگري درخصوص همان دعوا و اصحاب آن، که قبلا" توسط همان دادگاه صادر شده است متضاد باشد بدون آنکه سببقانونی موجب این مغایرت باشد . - 5 طرف مقابل درخواستکننده اعاده دادرسی حیله و تقلبی بهکار برده که در حکم دادگاه مؤثر بوده است . - 6 حکم دادگاه مستند به اسنادي بوده که پس از صدور حکم، جعلی بودن آنها ثابت شده باشد . - 7 پس از صدور حکم، اسناد و مدارکی بهدست آید که دلیل حقانیت درخواستکننده اعاده دادرسی باشد و ثابت شود اسناد و مدارك یادشده درجریان دادرسی مکتوم بوده و دراختیار متقاضی نبوده است.
مبحث دوم
مهلت درخواست اعاده دادرسی
ماده 427
مهلت درخواست اعاده دادرسی براي اشخاص مقیم ایران بیست روز و براي اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه به شرح زیر میباشد : - 1 نسبت به آراي حضوري قطعی، از تاریخ ابلاغ . - 2 نسبت به آراي غیابی، از تاریخ انقضاي مهلت واخواهی و درخواست تجدیدنظر. تبصره - در مواردي که درخواست کننده اعاده دادرسی عذر موجهی داشته باشد طبق ماده (306 (این قانون عمل میشود.
ماده 428
چنانچه اعاده دادرسی به جهت مغایربودن دو حکم باشد ابتداي مهلت از تاریخ آخرین ابلاغ هریک از دو حکم است.
ماده 429
درصورتی که جهت اعاده دادرسی جعلی بودن اسناد یا حیله و تقلب طرف مقابل باشد، ابتداي مهلت اعاده دادرسی، تاریخ ابلاغ حکمنهایی مربوط به اثبات جعل یا حیله و تقلب میباشد.
ماده 430
هرگاه جهت اعاده دادرسی وجود اسناد و مدارکی باشد که مکتوم بوده، ابتداي مهلت از تاریخ وصول اسناد و مدارك یا اطلاع از وجودآن محاسبه میشود. تاریخ یادشده باید در دادگاهی که بهدرخواست رسیدگی میکند، اثبات گردد.
ماده 431
مفاد مواد (337) (و 338 (این قانون در اعاده دادرسی نیز رعایت میشود.
مبحث سوم
ترتیب درخواست اعاده دادرسی و رسیدگی
ماده 432
اعاده دادرسی بر دو قسم است: الف - اصلی که عبارتست از این که متقاضی اعاده دادرسی بهطور مستقل آن را درخواست نماید . ب - طاري که عبارتست از این که در اثناي یک دادرسی حکمی بهعنوان دلیل ارائه شود و کسی که حکم یادشده علیه او ابراز گردیده نسبت به آندرخواست اعاده دادرسی نماید.
ماده 433
دادخواست اعاده دادرسی اصلی به دادگاهی تقدیم میشود که صادرکننده همان حکم بوده است و درخواست اعاده دادرسی طاري بهدادگاهی تقدیم میگردد که حکم در آنجا بهعنوان دلیل ابراز شده است. تبصره - پس از درخواست اعاده دادرسی طاري باید دادخواست لازم ظرف سه روز به دفتر دادگاه تقدیم گردد.
ماده 434
دادگاهی که دادخواست اعاده دادرسی طاري را دریافت میدارد مکلف است آن را به دادگاه صادرکننده حکم ارسال نماید و چنانچهدلایل درخواست را قوي بداند و تشخیص دهد حکمی که درخصوص درخواست اعاده دادرسی صادر میگردد مؤثر در دعوا میباشد، رسیدگی بهدعواي مطروحه را در قسمتی که حکم راجع به اعاده دادرسی در آن مؤثر است تا صدور حکم نسبت به اعاده دادرسی بهتأخیر میاندازد و در غیر اینصورت به رسیدگی خود ادامه میدهد. تبصره - چنانچه دعوایی در دیوانعالی کشور تحت رسیدگی باشد و درخواست اعاده دادرسی نسبت به آن شود، درخواست به دادگاه صادرکنندهحکم ارجاع میگردد. درصورت قبول درخواست یادشده از طرف دادگاه، رسیدگی در دیوانعالی کشور تا صدور حکم متوقف خواهد شد.
ماده 435
در دادخواست اعاده دادرسی مراتب زیر درج میگردد : - 1 نام و نام خانوادگی و محل اقامت و سایر مشخصات درخواستکننده و طرف او . - 2 حکمی که مورد درخواست اعاده دادرسی است . - 3 مشخصات دادگاه صادرکننده حکم . - 4 جهتی که موجب درخواست اعاده دادرسی شده است. در صورتیکه درخواست اعاده دادرسی را وکیل تقدیم نماید باید مشخصات او در دادخواست ذکر و وکالتنامه نیز پیوست دادخواست گردد. تبصره - دادگاه صالح بدواً در مورد قبول یا رد درخواست اعاده دادرسی قرار لازم را صادر مینماید و در صورت قبول درخواست مبادرت بهرسیدگی ماهوي خواهد نمود. سایر ترتیبات رسیدگی مطابق مقررات مربوط به دعاوي است.
ماده 436
در اعاده دادرسی به جز آنچه که در دادخواست اعاده دادرسی ذکر شده است، جهت دیگري مورد رسیدگی قرار نمیگیرد.
ماده 437
با درخواست اعاده دادرسی و پس از صدور قرار قبولی آن به شرح ذیل اقدام میگردد: الف - چنانچه محکوم به غیر مالی باشد اجراي حکم متوقف خواهد شد . ب - چنانچه محکوم به مالی است و امکان اخذ تأمین و جبران خسارت احتمالی باشد به تشخیص دادگاه از محکومله تأمین مناسب اخذ واجراي حکم ادامه مییابد . ج - در مواردي که درخواست اعاده دادرسی مربوط به یک قسمت از حکم باشد حسب مورد مطابق بندهاي (الف) (و ب) اقدام میگردد.
ماده 438
هرگاه پس از رسیدگی، دادگاه درخواست اعاده دادرسی را وارد تشخیص دهد، حکم مورد اعاده دادرسی را نقض و حکم مقتضی صادرمینماید. درصورتی که درخواست اعاده دادرسی راجع به قسمتی از حکم باشد، فقط همان قسمت نقض یا اصلاح میگردد. این حکم از حیثتجدیدنظر و فرجام خواهی تابع مقررات مربوط خواهد بود.
ماده 439
اگر جهت اعاده دادرسی مغایرت دو حکم باشد، دادگاه پس از قبول اعاده دادرسی حکم دوم را نقض و حکم اول به قوت خود باقیخواهد بود.
ماده 440
نسبت به حکمی که پس از اعاده دادرسی صادر میگردد، دیگر اعاده دادرسی از همان جهت پذیرفته نخواهد شد.
ماده 441
در اعاده دادرسی غیر از طرفین دعوا شخص دیگري به هیچعنوان نمیتواند داخل در دعوا شود.
